Төр ТөмбөгөрӨнөөдрийн нийгэмд залуусын оролцоо санаанаас цаашгүй болж. Солонгост гэрээгээр ажиллах хүчинд хэдэн мянгаараа дараалал үүсгэн зогсоно. Тэднийг амьдралаа аваад явж чадахгүй бол “хохь” нь маягтайгаар “ад үзнэ”. Ажилгүй байна гэдэг цаг зуурийн зүйл шүү дээ. “Хөдөлмөр хүнийг хүмүүжүүлдэг” гэж нэгэнтээ хэлсэн байдаг. Гэхдээ манай залуус хүмүүжих боломжгүй нийгэмд амьдраад байна. Тэдэнд хөдөлмөр хийх боломж алга. Ажил олгогч алга байна.
Залуусыг залхуу байна л гэхийн амьдрахын эрхэнд хулгай, дээрэм хийж байгаа нь хэд байгаа бол. Тийм залуус “аавынд” олноороо “урьд гарч” байгаагүй хэрэг үүрэн орж байна. Энэ хэний буруу вэ гэж үү? Аав ээжийнх нь буруу юу ерөнхий боловсролбын сургуулийн сурган хүмүүжүүлдэг багш нарын буруу юу? Мэдээж хувь хүний хүмүүжил олон үндэслэлээр бий болдог ч гэсэн биеийн нь төрүүлэхээс ухааныг нь төрүүлдэггүй юм гэдэг байхаа.
Нийгэмд хийх зүйлгүй, цалин орлогогүй, хүнд хүн гэж үнэлэгдэхгүй байгаа энэ үед тэднийг хэн яаж нийгмийн манлайлал болгох вэ? Залуус замбараагүй байна. Тэдэнд хүмүүжлийн асар их алдаа дутагдал байна. Тэд хөдөлмөр хийж түүний амтанд орж, цалингаа хүргэх гэж тэмүүлж, цаг нарт баригдаж, хэлсэн амандаа хүрэх гэж зүтгэж, даргын аягийг олох гэж хичээх нэг минутын ч ажил алга байна.
Залуусыг ажил голлоо л гэдэг. Цалингүй ажилтай хүн бол ядахдаа л яваад ирэх унааны зардал гарч байгаа шүү дээ. Тэд хөдөлмөрөөр хүмүүжих боломж энэ нийгэмд алга. Бидний залуус нэгдэж хэрэгцээтэй зүйлийг хийж, эв санаагаа олж ирээдүйг хамтдаа бүтээмээр байна. Төрд тэрний хүү гарч идэж уулаа гэхээс өөр зүйл сонсогдохгүй юм. Төрийн гарыг харах биш өөрсдөө хийдэг бүтээдэг баймаар байна. Хятад, Орос зэргээс орж ирж байгаа жижиг барааг ч өөрсдөө хиймээр байна.
Туйлшрал, тансаглалд дуртай манай орны залууст ”тулах цэг өгөөч” эрхэм төрийн түшээдээ.
Б.Саран
